مداخله‌های پیشگیرانه خانواده محور: تأثیر بر روابط والد ـ کودک و روش های تربیتی والدین

زمینه و هدف: بسیاری از والدین با سبک تربیتی خود فرصت اندیشیدن و یافتن راه‌حل مشکلات را به فرزندان خود نمی‌دهند؛ این امر احتمال بروز مشکلات رفتار را در فرزندان افزایش می‌دهد. در راستای پاسخ دهی به این نیاز والدین بسته‌های آموزشی متفاوتی طراحی و اجرا شده است که یکی از آنها کودک متفکر نام دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش کودک متفکر به عنوان یک روش تربیتی خانواده‌محور مبتنی بر مهارت‌های حل‌مسئله، بر سبک‌های تربیتی و تعامل والد- کودک است. روش: گروه نمونه شامل 40  نفر از والدین نوآموزان  پیش‌دبستانی و دانش‌آموزان پایه اول دبستان بوده است. روش پژوهش شبه ­آزمایشی با طرح پیش ­آزمون- پس ­آزمون و تک ­گروهی بوده است. برنامه آموزشی کودک متفکر با هدف تغییر الگوهای فرزندپروری طراحی شد. این برنامه آموزشی در 9 جلسه 2 ساعته در هر هفته برگزار ‌شد. به منظور ارزیابی اثربخشی برنامه از پرسشنامه روش‌های تربیتی (شکوهی‌یکتا و پرند، 1386) و پرسشنامه رابطه والدـ کودک (جرارد، 1994) استفاده شد. یافته­ ها: نتایج نشان داد که آموزش روش حل‌مسئله به والدین به­ طورمعناداری در بهبود سبک تربیتی والدین مؤثر بوده است)01/0 (p< و نیز برنامه آموزشی به والدین میانگین خرده­ مقیاس‌های رضایت‌مندی و ارتباط را در رابطه والد- کودک به طور معناداری تغییر داده است (05/0 p<). نتیجه­ گیری: برنامه آموزشی کودک متفکر به والدین می­ تواندکمک کند  تا از روش‌های مؤثر نظیر حل‌مسئله به‌جای روش‌های غیرمؤثر نظیر تنبیه استفاده کنند.